Jongeren van nu groeien op met digitale media. Maar gaan ze hier ook wijs mee om? Uit verschillende onderzoeken blijkt dat veel jongeren minder digitaal vaardig zijn dan je zou verwachten. Ze missen essentiële vaardigheden die nodig zijn om mee te kunnen doen in een snel veranderende digitale wereld. Denk aan kritisch omgaan met informatie, bewustzijn van de risico’s van social media en begrijpen hoe de algoritmes van kunstmatige intelligentie werken. Hoe zorgen we dat deze jongeren digitaal geletterd zijn? En wat moeten leraren kunnen om leerlingen hierin te begeleiden?

Digitale geletterdheid in het curriculum

In de huidige kerndoelen van het onderwijs heeft digitale geletterdheid geen structurele plek. Dat gaat veranderen als het ligt aan de adviesgroep Curriculum.nu. De groep stelt voor om digitale geletterdheid op te nemen als een apart leergebied, zodat het onderwijs leerlingen beter voorbereidt op het leven en werken in een digitale wereld.

Leraren en digitale geletterdheid

Het voorstel van Curriculum.nu voor digitale geletterdheid vertelt wat leerlingen moeten leren. Hoe je hier invulling aan geeft, kun je als school zelf bepalen. Maak je er bijvoorbeeld aparte lessen van die gegeven worden door een vakdocent? Of kies je voor een vakoverstijgende benadering waarbij digitale geletterdheid is verweven in de andere vakken? Of een combinatie van beide? In ieder geval heb je bekwaam personeel nodig dat niet alleen zelf digitaal vaardig is, maar ook in staat is om leerlingen digitaal geletterd te maken.

Wat moeten leraren daarvoor kunnen? In de leerlijn van Edutrainers hebben we dat omschreven in het domein Digitale geletterdheid. We volgen daarbij het Digital Competence Framework for Educators van de EU en onderscheiden vijf competenties in dit domein:

  • Informatievaardigheid en mediawijsheid – Leerlingen gaan lang niet altijd kritisch om met de informatie die ze op internet vinden. Het is de rol van leraren om ze hierin te begeleiden, zodat ze leren hoe digitale media werken en hoe ze zin van onzin scheiden.

  • Digitaal communiceren en samenwerken – In de professionele wereld is het een must dat je effectief kunt samenwerken en communiceren met digitale technologie. Als leraar geef je hierin het voorbeeld aan leerlingen en ontwerp je leeractiviteiten waarin ze deze vaardigheden kunnen oefenen.

  • Digitaal creëren – Digitale tools maken het steeds makkelijker om zelf dingen te maken. Denk aan video’s, 3D-printen of augmented reality. Als je als leraar leerlingen hiermee aan de slag laat gaan, stimuleer je ze om hun creativiteit te ontwikkelen.

  • Verantwoordelijk gebruik – Leerlingen zijn zich niet altijd bewust van de privacyrisico’s die komen kijken bij het gebruik van social media en andere websites. Verantwoordelijk omgaan met digitale media is iets wat je ze als leraar kunt leren. Denk aan veilige wachtwoorden gebruiken en je privacyinstellingen kritisch beheren.

  • Digitaal probleemoplossen – Een ander woord hiervoor is ‘computational thinking’, oftewel het leren ‘denken als een computer’. In een wereld waarin kunstmatige intelligentie steeds meer aanwezig is, moeten leerlingen in de basis begrijpen hoe de algoritmes hierachter werken.

Hoe blijven leraren zich ontwikkelen?

Als leraar kan het een uitdaging zijn om alle digitale ontwikkelingen bij te benen. En dan is het ook nog een taak om leerlingen hierin te begeleiden. In Edutrainers Academy vinden leraren alles wat ze nodig hebben om zichzelf te blijven ontwikkelen en krijgen ze handvatten om met leerlingen aan de slag te gaan.

Het begint met een scan, die het startpunt vormt voor een persoonlijke leerroute. Vervolgens volg je in Edutrainers Academy op eigen niveau e-learning in de vorm van korte praktische leerblokken, die je direct kunt toepassen in de eigen onderwijspraktijk. Spijker bijvoorbeeld je basiskennis bij met leerblokken als De digitale belevingswereld van de jeugd of Veilig internetten: de basis. Of ga praktisch aan de slag met leerblokken als G Suite: veilig omgaan met je Google-account of Office 365: veilig omgaan met je Microsoft-account. Zo werken leraren stap voor stap aan hun eigen digitale geletterdheid én die van leerlingen.

Meer leren over digitale geletterdheid met Edutrainers Academy?

Probeer de e-learning