Een onvergetelijke ervaring op Curaçao
Met een forse jetlag en een behoorlijk slaap tekort keer ik net terug van Kòrsou (Curaçao). In de week van 2 tot en met 6 oktober 2023, ben ik namens Edutrainers samen met onderwijskundige expert en bestuurder Marieke van Osch aan het werk gegaan op het eiland.
Edutrainers is gevraagd door het ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport ( OWCS) om sessies voor acht schoolbesturen (DOS, FSHP, IFE, RKCS, SCONS, SCOEBG, SOZDA, VPCO) te organiseren en te faciliteren. Doel van de sessies was om een concrete aanzet te maken voor het formuleren van ICT-beleid per bestuur. Ook hebben Marieke en ik in die week training verzorgd voor het personeel van het ministerie over digitale vaardigheden en Microsoft365. Deze trainingen zijn mede mogelijk gemaakt door UNESCO.
Het ministerie van OWCS is in 2021 gestart met een grootschalig project “Digitalisering van het onderwijs”.
Dit project bestaat uit meerdere fases om het onderwijs te optimaliseren met behulp van de digitalisering. Edutrainers is verkozen als partner in dit traject, voor deskundigheid (nascholing van de digitale didactische vaardigheden) en visie op digitalisering.
De projectgroep Digitalisering van het Ministerie van OWCS heeft sinds 2021 een duidelijke visie geformuleerd op digitalisering van het onderwijs voor de periode 2021-2025 onder de leiding van Samira Saab (voorzitter project digitalisering) en Nicole Wever (vicevoorzitter project digitalisering). Deze visie is tot stand gekomen in samenwerking met de werkgroep digitalisering, bestaande uit vertegenwoordigers van het ministerie en de schoolbesturen. Het nascholingstraject is één van de essentiële onderdelen van deze visie. Er ontstond echter bij de verschillende schoolbesturen de behoefte aan meer inspiratie, meer richtlijnen en meer bewustwording om onderwijsdoelen doordacht te koppelen aan integratie van technologie in het onderwijs. Edutrainers ging de uitdaging aan om leiders binnen de acht schoolbesturen en scholen te faciliteren met kennis en kaders voor het vaststellen van hun eigen visie op digitalisering binnen de landelijk visie.
Achtergrond
Ik werk al sinds begin dit jaar heel intensief met het onderwijs op Curaçao. Ook spreek ik het ministerie, bestuurders, directeuren en leraren elke dag vanaf het moment, dat ze zijn begonnen het online professionaliseringsaanbod van Edutrainers via de Curaçao Academie.
Toch kwam ik er op locatie pas achter dat ik geen goed beeld had van hoe het daar aan toe gaat en wat het onderwijs op Curaçao echt betekent. Elke school is bijzonder en uniek. Elk land en elke school heeft zijn of haar eigen cultuur en identiteit, eigen mensen, eigen middelen en eigen doelen. Binnen iedere onderwijsinstelling heersen verschillende opvattingen over onderwijs en organisatie. Dit maakt visie op digitalisering van het onderwijs en ontwikkeling van ict-bekwaamheid van onderwijsprofessionals vaak complex maar ook zo interessant.
Mensen vs middelen
Wat ik voor mijn aankomst al wist, is dat de onderwijsprofessionals op Curaçao leergierig zijn en ernaar streven om zich continue te blijven ontwikkelen. Uit al onze lerende klanten, zijn de leraren op Curaçao de beste leerlingen! Week na week zie ik vanuit de rapportages die we maken het aantal gemaakte leerblokken en de digitale didactische vaardigheden groeien en groeien, De motivatie is heel groot om de kansen van digitalisering van het onderwijs te begrijpen en toe te passen.
Het ministerie van onderwijs heeft de afgelopen jaren door het project digitalisering van het onderwijs grootschalig geïnvesteerd in de nodige stappen om het onderwijs te faciliteren met digitalisering en dat blijven ze ook de komende jaren doen. Infrastructuur, professionalisering, leermiddelen en visie: dit zijn ook echt prioriteiten op de agenda van de minister en het ministerie.
De werkelijkheid is echter, dat het stroom regelmatig uitvalt, dat de brandbreedte van de internetverbinding niet altijd toereikend is en dat Wi-Fi en digitale middelen nog niet overal aanwezig zijn. Daar wordt met man en macht aan gewerkt, want infrastructuur is de eerste nodige randvoorwaarde om digitalisering te laten slagen. Elk school is inmiddels voorzien van een internetverbinding. Vanuit de overheid is er een centraal digitaal administratiesysteem opgetuigd (CLOA), en er wordt een inventarisatie gedaan naar de hoeveelheden en wensen voor leraren- en leerlingen-devices. Er wordt ook een start gemaakt rondom de vraag naar de juiste digitale leermiddelen.
Wat een contrast met Nederland, waar bijna elk klaslokaal is voorzien van digitale schoolborden, waar leraren een eigen device hebben van school en waar leerlingen regelmatig leren met digitale leermiddelen. Dat is op Curaçao toch wel heel anders. In veel schoollokalen hangen er nog krijtborden, er zijn weinig digitale schoolborden aanwezig, en leraren werken op eigen devices, ook om te leren met de online Academy van Edutrainers… De verschillen zijn groot tussen de acht schoolbesturen. Sommige besturen hebben meer en andere besturen bijna niks.
Er wordt alles op alles gezet om goed onderwijs te verzorgen en gelijke kansen te creëren voor elk kind. De gedrevenheid, de passie en de inzet van de onderwijsmensen maakt daar een enorme groot verschil, Aan visie op goed onderwijs ligt het niet, de onderwijsprofessionals weten echt wat ze aan het doen zijn. Hieronder deel ik een paar quotes die we ophaalden tijdens de visie sessie die een goed beeld geven hoe ze kijken naar hun onderwijs.
“We geven met bere-weinig middelen toch behoorlijk onderwijs”
“Onze lessen gaan uit van breinprincipes, zo houden we rekening met hoe studenten leren.” “We willen zorgen voor gelijke kansen voor alle studenten.”
“We werken vanuit onze christelijke identiteit en vinden hierbij respect en waarden heel belangrijk.” “Ons onderwijs wordt gekenmerkt door te werken vanuit liefde voor de leerling en hen een rustige leeromgeving te bieden.”
“We leiden kinderen nu op voor het heden, maar moeten hen opleiden voor de toekomst.” “We willen de wereld in het klaslokaal brengen.”
“Er is sprake van kansenongelijkheid, we willen streven naar toegankelijkheid voor iedereen.”
“We gaan uit van een holistische visie, de mens staat centraal.
Ons onderwijs staat voor het ontwikkelen van talenten, we zijn vooruitstrevend, bieden kansen en ontdekken talenten.”
Wederom een bevestiging dat er zonder leraren, zonder passie en gedrevenheid geen goed onderwijs is. Dit wist ik natuurlijk al, maar daar was het nog zo duidelijker. Mensen maken het verschil. De uitwisselingen van deze week waren zo open, mooi en eerlijk, met een gezamenlijk missie om het onderwijs nog beter en mooier te maken.
Equality vs Equity
Ik heb zo genoten van de gesprekken. Het samenwerken aan visie op digitalisering in het onderwijs kon alleen door echte gesprekken te voeren over normen, waarden en identiteit. Het startpunt is altijd het onderwijs, ook bij het toepassen van digitalisering.
Ik ben regelmatig diep ontroerd geweest door de connecties, de dankbaarheid en de zorgzaamheid van de mensen, door de oneindige liefde en passie voor de ontwikkeling van hun leerlingen. Maar… ik ben ook geschrokken en geraakt door de kansenongelijkheid tussen de kinderen. Daar onderling, maar zeker ook ten aanzien van de kinderen hier in Nederland. Minder onderwijstijd, minder middelen, verouderde methodes minder beloning en heel hard werken. Heel veel leraren ontwikkelen zelf lesmateriaal om het aan te laten sluiten aan de belevenis van hun leerlingen en hun leven op Curaçao.
Ik trof een paradijselijk eiland aan, met witte stranden en prachtige gekleurde huizen, met veel natuur en prachtige dieren, maar ik trof vooral mensen met een groot hart, met passie en liefde, met een wil om elk kind gelijke kansen te geven…
Ik kan oprecht zeggen dat deze reis mij heeft verrijkt. Mijn lichaam is hier, maar mijn hoofd is nog daar. Ik voel me vereerd dat ik deze opdracht heb mogen doen en dat ik verder, samen met de onderwijsprofessionals, op Curaçao mag werken aan nog beter digitaal onderwijs. Na deze ervaring heb ik nog meer respect en bewondering gekregen voor het onderwijs. Mijn missie voor nog beter digitaal onderwijs voor elk kind heeft een grotere lading gekregen.
Aan iedereen die ik heb mogen spreken deze week (ministerie, leraren, directeuren, bestuurders) een grote dank. Jullie hebben mijn hart gevuld en hebben mij nog meer drive en dimensie gegevens om verder te gaan.
